Τόσο στη ρωσική όσο και στην παγκόσμια λογοτεχνία, οι Αδερφοί Καραμάζοφ, το κύκνειο άσμα του Φιοντόρ Ντοστογέφσκι, αποτελούν ένα έργο-ορόσημο. Μέσα από τις σελίδες του έργου αυτού ο Ντοστογέφσκι, που η ζωντανή πραγματικότητα της εποχής του ουδέποτε τον άφησε αδιάφορο, έχει την ευκαιρία να αποδώσει εναργέστατα μια τοιχογραφία της ζωής της Ρωσίας και των ανθρώπων της στα τέλη της θυελλώδους δεκαετίας του 1860. Πρόκειται για την εποχή που ακολουθεί την κατάργηση της δουλοπαροικίας, μιας πληγής που επί αιώνες παραμόρφωνε το πρόσωπο και την ψυχή της χώρας και αποδόθηκε κατά τρόπο ανεπανάληπτο από την πένα ενός Γκόγκολ στις "Νεκρές ψυχές". Το έργο, τοποθετημένο στα 1866 -ή, ευρύτερα, στο διάστημα 1860-1870-, αποδίδει ακριβώς την αίσθηση της ανανέωσης, την προσδοκία της διαδοχής του παλιού κόσμου από ένα νέο, πιο δίκαιο, που μέσα του θα βρουν έδαφος για να ριζοβολήσουν και να ανθίσουν νέες κοινωνικές δυνάμεις, και όχι άδικα θεωρείται ένα από τα πλέον αισιόδοξα έργα του Ντοστογέφσκι.